Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği, Muğla İli Arı Yetiştiricileri Birliği, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi ve Güney Ege Kalkınma Ajansı tarafından Marmaris Grand Yazıcı Turban Otel’de düzenlenen 8. Uluslararası Muğla Arıcılık ve Çam Balı Kongresi’ne, Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Gümen, TAB Başkanı ve Kongre Düzenleme Kurulu Başkanı Ziya Şahin, MAYBİR Başkanı Veli Türk, Kongre Bilim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Mustafa Avcı, Muğla Valisi İdris Akbıyık, Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras, Gıda ve Kontrol Genel Müdürü Ersin Dilber, Kanatlı ve Arıcılık Daire Başkanı İslam Köse, Yem Daire Başkanı Kayıhan Kayhan, Tarımsal Pazarlama Daire Başkanı Ahmet Turan Gürkan, Muğla Orman Bölge Müdürü Mustafa Ülküdür, Muğla İl Tarım ve Orman Müdürü Barış Saylak, Marmaris Kaymakamı Nurullah Kaya, Güney Ege Muğla Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri Ümit Gülyağı, Apimondia Temsilcisi Riccardo Sebastianini, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Turhan Kaçar, Kazakistan Cumhuriyeti Antalya Başkonsolosu Kuat Kanafeyev, İl Birlik Başkanları ve arıcılar katıldı.
Kongrenin açılışı öncesinde;
Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği, Migros Tic. AŞ. ve Bee’O arasında Sözleşmeli üretim yapan üreticilerimize arı yemi temin edilmesini amaçlayan üçlü protokol imzalandı. Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği ve Bee’O arasında Bakanlığımızın yayınlamış olduğu Arı Ürünleri Tip Üretim Sözleşmesine uygun olarak Sözleşmeli Arıcılık Protokolü imzalandı. Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği ve Manavlar Gıda arasında Bakanlığımızın yayınlamış olduğu Arı Ürünleri Tip Üretim Sözleşmesine uygun olarak Sözleşmeli Arıcılık Protokolü imzalandı. Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği ve Civan Arıcılık arasında Sözleşmeli Girdi Teminini amaçlayan Protokol imzalandı.
Açılışta konuşan Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği Başkanı Ziya Şahin, kongrenin asıl amacının, arıcıları dünya arıcılığıyla buluşturmak olduğu kadar balın tanıtımını yaparak dünya bal pazarında çam balının hak ettiği yeri almasını sağlamak olduğunu kaydetti.
Arıcılığın Türkiye açısından stratejik öneme sahip bir sektör olduğuna dikkati çeken Şahin, “2008 yılından bu yana iki yılda bir Uluslararası Muğla Arıcılık ve Çam Balı Kongresini düzenlemekteyiz. Türkiye bal pazarında ve arıcılıkta lider ülke.” dedi.
Şahin konuşmasında şunları söyledi; “Tüm dünyada arıcılık sektörünün en büyük sorunlarından biri de taklit ve tağşiştir. Arı ürünlerimizin standardizasyonu ve kalitesinin korunması adına; kullanılan girdilerden, veteriner ilaçlardan başlayarak son ürüne varıncaya dek arı ürünleri kayıt altına alınmalı ve izlenebilirlik sağlanmalıdır. Güvenilir gıda ve üretici refahı için kayıt altına alma ve izlenebilirlik şarttır. Piyasadaki taklit ve tağşiş yok edilmediği müddetçe Türkiye arıcılık sektörünün varlığından bahsetmek imkansızdır. Bu noktada, bu konudaki yetki sahibi olan Bakanlığımızdan Merkez ve Taşra Teşkilatlarıyla sahada taklit ve tağşişin ortadan kaldırılması adına çalışmalar yapmasını 70 bin arıcı üyemiz adına beklemekteyiz. İhracat fiyatları ve maliyetler arasında ciddi fiyat farkı bulunmaktadır. Dünyadaki ihracat fiyatları, ballarımızın üretim maliyetinin çok altında kalmaktadır. Dünyadaki ortalama bal piyasası 4-5 dolarken; bal maliyetimiz 6-7 dolar bandındadır. Bu nedenle maliyetleri düşürmek üzere tedbirler alınmalıdır. Maliyetler düşürülmeden ürettiğimiz ürünlerden arıcılarımızın kar etme şansı bulunmamaktadır. Maliyetlerin düşürülmesi noktasında desteklemeler çeşitlendirilmedir. Dünyanın hemen hemen her yerinde arının tarıma olan katkısı sebebiyle destek verilmektedir. Ancak ülkemizde bilinçsiz pestisit kullanımı tam tersi arılarımıza zarar vermektedir. Ülkemizde de arıcılarımıza polinasyon desteği verilmelidir. Bugün burada 8.sini düzenlediğimiz Kongremizde; Kamu görevlilerinin, ülkemizin ve dünyanın dört bir tarafından gelen STK temsilcilerinin, akademisyenlerin, arıcılarımızın, Birliklerimizin ve arıcılık sektörüne hizmet veren firmalarımızın her birinin emeği ve katkısı çok büyüktür. Kongremizin başarısı Türkiye arıcısının başarısıdır.”
Tarım ve Orman Bakan Yardımcısı Ahmet Gümen de, “Attığımız tüm bu adımlar, dünyadaki toplam üretimde önemli bir paya sahip olduğumuz arıcılık sektörünün büyümesine ve gelişmesine katkı sağlayacak. Bakanlığımızın arıcılıkla ilgili 2003’ten beri devam eden desteklemeleri bugün artık daha etkili seviyeye çıktı. 2023’te 80 binden fazla üreticiye 473 milyondan fazla destekleme ödemesi yaptık. Bir önceki yıla göre yüzde 100 artış sağlanmış oldu, desteklenen üretici sayısında da yüzde 8 artış gerçekleşti. Bu yıl ilk defa olmak üzere genç ve kadın üreticilere, gezginci arıcılara, birinci derece örgütlere üye olan üreticilerimize ekstra destekler vermeye başladık.
Bal mevzuatını değiştirerek üreticiden tüketiciye balın kontrolünü sağladıklarına değinen Gümen, şunları kaydetti: “Son dönemde uygunsuz ürünleri yeni yöntemle ifşa etmeye başladık. Son değişiklikten sonra 44 firmaya ait 102 markada tağşişli bal satıldığı kamuoyu ile paylaşıldı. Tüketicimizin, işin doğasına aykırı fiyatlarla satılan balları almamaları gerekiyor. Tüketicilerimizin Bakanlığımıza ihbarda bulunarak gerekli denetimleri yapmamıza katkı sağlamalarını istiyoruz. Bakanlık olarak vizyonumuz üreticilerimizin refahını arttırmak tüketicilerimize güvenli ve kaliteli ürünler sunmak. Arı ürünlerinin üretimini arttırmayı ve kayıt altına almayı, destek sağlamayı, bal ormanlarını arttırmayı, verimliliği teşvik etmeyi ve arıcılarımızın refah düzeyini arttırmayı temel önceliğimiz olarak belirledik.”
Muğla İli Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Veli Türk ise, arıcılığın sadece tüketim ve üretim zincirlerine değil, turizme de katkısı olduğunu dile getirdi. Türk, konuşmasında şunları söyledi; “Bakanlığımızın balda tağşişle mücadelesini destekliyor, tüketicilerimizin de bu konuda duyarlı olmalarını istiyorum.”
Muğla Valisi İdris Akbıyık da arıcılık denince dünyada Türkiye, Türkiye’de ise Muğla’nın akla geldiğini belirtti.
Muğla’nın arıcılıkta birinci sırada olduğunu belirten Akbıyık, Türkiye Yüzyılı’nın tarım ve arıcılığın yüzyılı olacağını dile getirdi.
Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras’da, “Kooperatiflerimize yönelik destekler sağladık. Eğitim programları düzenledik. ‘Temiz Petek Projesi’ kapsamında yaklaşık 202 bin 500 petek şoklama işlemi gerçekleştirdik. 5 bin kilogram civarında arıcılıkta kullanılan temel ihtiyaç maddelerini dağıttık. Lavanta fideleri dağıtarak arıcılık faaliyetlerini destekledik. Bin 170 polen tabanlı kovan desteği verdik. Sahte ürünlerle mücadele konusunda da önemli çalışmalar yapıyoruz. Bu bağlamda, 100’üncü yıl laboratuvarımızı, ticaret borsamızla birlikte hayata geçirdik. Burada bal ve diğer tarım ürünlerinin analizleri yapılıyor ve yapmaya devam edeceğiz.” diye konuştu.
Açılış konuşmalarının ardından protokol üyeleri ve katılımcılar, üreticiler ve firmalar tarafından kurulan stantları gezerek bilgi aldı.
Kongrenin akşamında, 8. Uluslararası Muğla Arıcılık ve Çam Balı Kongresi çerçevesinde düzenlenen Türkiye Arıcılık Ödülleri gecesinde bal yarışması ve İnovasyon yarışması ödülleri verildi.